ΠΡΟΣ : ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΝ.ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ
ΘΕΜΑ : ΧΡΥΣΩΡΥΧΕΙΑ ΣΤΗ ΘΡΑΚΗ
Από τις αρχές της δεκαετίας του ‘90 γίνονται προσπάθειες από εταιρείες να εκμεταλλευτούν τα κοιτάσματα χρυσού στις περιοχές Λόφου Περάματος και Σαπών. Όλα αυτά τα χρόνια, οι απόπειρες τους σταματούσαν πάντοτε στην αντίδραση που συναντούσαν από την τοπική κοινωνία. Σήμερα, λόγω της οικονομικής κρίσης και του δημοσίου χρέους της Ελλάδας, οι εταιρείες βρήκαν μια καλή ευκαιρία να επαναφέρουν το θέμα, εκμεταλλευόμενες τις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες και την ανεργία που μαστίζει την περιοχή.
Στην απόπειρα εξάπλωσης των πολυεθνικών και συγκεκριμένα αυτών που ασχολούνται με την εξόρυξη και επεξεργασία χρυσού στην περιοχή μας οφείλουμε όλοι να αντισταθούμε με κάθε μέσο, λόγω των προβλημάτων που θα προκαλέσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο στην υγεία, το περιβάλλον και την τοπική οικονομία.
Δεν είμαστε περιβαλλοντολόγοι ούτε οικονομικοί αναλυτές για να σας κουράσουμε με αναλύσεις και μελέτες, γι’ αυτό θα αναφέρουμε επιγραμματικά αυτά που έχουν γραφτεί στις διάφορες μελέτες και σίγουρα έχετε όλοι ακούσει.
Οι επιπτώσεις στην υγεία
· Ασθένειες του αναπνευστικού (πνευμονοκονίαση, άσθμα)
· Τερατογεννέσεις
· Καρκίνος
· Θάνατος
Καταστροφή του περιβάλλοντος
· Μόνιμη αλλοίωση της μορφολογίας του εδάφους με τη διάνοιξη γιγάντιων ορυγμάτων στο χώρο εκσκαφών
· Δημιουργία λιμνών απόθεσης λυμάτων (κυάνιο, βαρέα μέταλλα) που προκαλούν μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα, με αποτέλεσμα να καταστεί το νερό της περιοχής ακατάλληλο για ύδρευση και άρδευση
· Καταστροφικές συνέπειες σε χλωρίδα και πανίδα
· Μόλυνση της θάλασσας, μέσω των υπογείων υδάτων και ποταμών
· Απαξίωση αρχαιολογικών χώρων και μνημείων της περιοχής
Η οικονομική εκμετάλλευση
Πολλά ερωτηματικά εγείρονται και από τα οικονομικά δεδομένα του έργου, που σύμφωνα με τις εξαγγελίες της ίδιας της εταιρίας (Χρυσωρυχεία Θράκης ΑΕ) θα οδηγήσει σε εξόρυξη χρυσού, η αξία του οποίου με σημερινές τιμές εκτιμάται κοντά στο 1 δις ευρώ. Το ελληνικό κράτος, μέσω φορολογίας, θα καρπωθεί από την όλη διαδικασία 155 εκ. ευρώ σε ορίζοντα 10ετίας, ενώ κοντά στα 150 εκ. ευρώ εκτιμάται και η επένδυση της εταιρίας για την κατασκευή του έργου. Για τη 10ετή λειτουργία των εγκαταστάσεων απαιτούνται συνολικά 187 εκ. ευρώ, ενώ για τα έργα αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας προβλέπονται μόλις 8 εκ. ευρώ.
Με βάση πάντα τα οικονομικά στοιχεία που η ίδια η εταιρία διαρρέει, από την αξία (με τρέχουσες τιμές) του χρυσού που θα εξορυχθεί τελικά απομένουν περίπου 500 εκ. ευρώ, που θα είναι τα κέρδη της ίδιας της πολυεθνικής από την εκμετάλλευση του τόπου μας. Λαμβάνοντας υπ’ όψη τους γεωμετρικούς ρυθμούς αύξησης της τιμής του χρυσού τα τελευταία χρόνια, με την ολοκλήρωση του έργου σε 10 χρόνια το ποσό αυτό πιθανότατα θα είναι πολλαπλάσιο.
Όσον αφορά την δεύτερη εταιρία που θέλει να εκμεταλλευθεί τις περιοχές «Οχιά» και «Αγ. Δημήτριο» των Σαπών , Το τοπίο είναι πολύ θολό έως ύποπτο μιας και δεν γίνετε σαφής αναφορά σε ποια αντιδραστήρια θα χρησιμοποιηθούν στη φάση της συλλογής από επίπλευση ενώ τα οικονομικά μεγέθη που η ίδια η εταιρία διαφημίζει στα φυλλάδια που αφειδώς μοιράζει στους κατοίκους είναι πενιχρά για το δημόσιο μόλις 56 εκ. ευρώ από τους εταιρικούς φόρους και 9 εκ. ευρώ από τα δικαιώματα επί των πωλήσεων
Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ξεκάθαρα ποιος και πόσο θα ωφεληθεί τελικά οικονομικά από τη λειτουργία των χρυσορυχείων και γιατί οι εταιρίες, συνεπικουρούμενες από το δέσμιο της τρόικας ελληνικό κράτος επιδιώκουν την άμεση επίσπευση των εργασιών.
Ο μύθος των νέων θέσεων εργασίας
Οι καταστροφικές συνέπειες στο φυσικό περιβάλλον έχουν σαν αποτέλεσμα τον αφανισμό παραδοσιακών επαγγελμάτων με τα οποία απασχολείται η πλειοψηφία των κατοίκων της περιοχής και έχουν να κάνουν με την πρωτογενή παραγωγή, όπως η γεωργία, η κτηνοτροφία και η αλιεία με ανυπολόγιστες επιπτώσεις για την τοπική οικονομία.
Από την πλευρά τους, οι εταιρείες εξόρυξης χρυσού διαφημίζουν, μέσω των τοπικών ΜΜΕ, τη δημιουργία 200 νέων θέσεων πλήρους απασχόλησης η καθεμία, για τα 8 -10 χρόνια λειτουργίας και εκμετάλλευσης του έργου (οι εργαζόμενοι αυτοί δεν θα είναι απαραίτητα από την τοπική κοινωνία) και με άλλες υποτιθέμενες παράλληλες οικονομικές δραστηριότητες που θα αναπτυχθούν στην περιοχή, λόγω των έργων.
Στην πραγματικότητα, οι θέσεις εργασίας που θα καλυφθούν τελικά από την τοπική κοινωνία είναι πολύ λιγότερες, καθώς για τις περισσότερες από αυτές απαιτείται εξειδικευμένο προσωπικό, ενώ το προσωπικό στο σύνολο του θα επιστρέψει στην ανεργία έπειτα από 10 χρόνια, με την ολοκλήρωση της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων.
Όσο για τις συνθήκες εργασίας στα μεταλλεία, αυτές ευθύνονται ουσιαστικά για την δραματική μείωση του μέσου όρου ζωής των μεταλλωρύχων χρυσού, σύμφωνα με στοιχεία και μαρτυρίες από γειτονικές περιοχές όπου έχουν λειτουργήσει μεταλλεία χρυσού (Ανατολική Χαλκιδική).
Η Πρότασή μας
Απέναντι στο ψευδοδίλημμα «χρυσωρυχεία ή ανεργία» και σε αυτήν την κοντόφθαλμη λογική της εξάντλησης και καταστροφής των φυσικών πόρων της περιοχής, με αντάλλαγμα ένα βραχυπρόθεσμο εργασιακό ορίζοντα 10ετίας για ελάχιστους εργαζόμενους και μάλιστα κάτω από ιδιαίτερα δυσμενείς για την υγεία τους συνθήκες, εμείς αντιπροτάσουμε το δίλημμα «Χρεοκοπία της Θράκης ή Αειφόρος Ανάπτυξη» . Γιατί η χρεοκοπία της περιοχής είναι δεδομένη εάν υλοποιηθούν τα έργα εξόρυξης χρυσού αφού με το πέρας τους σε μια 10ετία δεν θα υπάρχει πλέον τόπος για περαιτέρω ανάπτυξη μιας και τα τοξικά κατάλοιπα που προκύπτουν από τέτοιες εργασίες αλλοιώνουν μόνιμα το φυσικό περιβάλλον και το καθιστούν ακατάλληλο για οποιαδήποτε άλλη χρήση. Αντίθετα η οικονομική βιωσιμότητα του τόπου και το εργασιακό μέλλον των κατοίκων μπορούν να εξασφαλιστούν μακροπρόθεσμα με τη διαρκή αξιοποίηση του φυσικού του πλούτου. Η ευρύτερη περιοχή με το μεταλλευτικό ενδιαφέρων συμβαίνει να είναι και αυτή με την μεγαλύτερη αναπτυξιακή δυνατότητα στη Θράκη. Τα πλεονεκτήματα της περιοχής που πρέπει να αναδειχθούν και να αξιοποιηθούν είναι πολλά :
1) Γεωθερμικά πεδία : Σε όλη την περιοχή από της Σάπες έως το Πέραμα έχουν βρεθεί γεωθερμικά πεδία που μπορούν να αξιοποιηθούν για την παραγωγή ενέργειας με χαμηλό κόστος. Οι αγρότες της περιοχής θα μπορούσαν τότε να δημιουργήσουν μονάδες θερμοκηπίων με φτηνή ενέργεια και θα μειωνόταν το κόστος παραγωγής με πολλαπλά οφέλη και για τους ίδιους αλλά και για όλη την περιοχή.
2) Σπήλαια – Αρχαιολογικοί χώροι : Η περιοχή έχει το προνόμιο να βρίσκετε κοντά σε αρχαιολογικούς χώρους που δεν έχουν ακόμα αξιοποιηθεί όπως οι Αρχαίες πόλεις Μεσημβρίας , Ζώνης , Στρύμης , Μαρώνειας, Βυζαντινά λουτρά Αριαννων , αρχαίο λατομείο μυλόπετρας, καθώς και περιοχές φυσικού κάλλους όπως τα σπήλαια Μαρώνειας και Μάκρης καθώς και το μοναδικό για τα υψομετρικά δεδομένα Δάσος Μαύρης Πεύκης. Η ανάδειξη και η τουριστική προβολή όλων αυτών μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο για οικονομική ανάπτυξη των περιοχών αυτών και κατά συνέπεια και του βοιωτικού επιπέδου των κατοίκων. Ειδικά για το δάσος Μαύρης Πεύκης προτείνουμε να ανακηρυχθεί «μνημείο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους» λόγω αυτής της μοναδικότητας.
3) Οικοτουρισμός – Αγροτουρισμός : Οι υδροβιότοποι , οι παραδοσιακοί οικισμοί, το «παρθένο» φυσικό τοπίο όχι μόνο της περιοχής αλλά όλης της θράκης δίνει μοναδικά πλεονεκτήματα για την δημιουργία οικοτουριστικών και αγροτουριστικών μονάδων μικρής κλίμακας που μπορούν να κάνουν την περιοχή Διεθνή πόλο έλξης.
Συμπερασματικά, η μεταλλευτική δραστηριότητα των εταιριών προκαλεί μόνιμες βλάβες στο φυσικό περιβάλλον, υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής και την υγεία μας, απαξιώνει την περιοχή και τους επαγγελματικούς κλάδους που δραστηριοποιούνται σ’ αυτή, έχοντας ως αυτοσκοπό το υπέρογκο κέρδος και παράλληλα την αμέριστη στήριξη ενός αδιέξοδου πολιτικοοικονομικού συστήματος, που ενδιαφέρεται για την εξυπηρέτηση των οικονομικών συμφερόντων πολυεθνικών εταιριών και καταστρέφει το βιοτικό επίπεδο των τοπικών κοινωνιών.
Εμείς από την πλευρά μας, τους διαμηνύουμε για άλλη μια φορά ότι στο ζήτημα της κατασκευής χρυσωρυχείων στην περιοχή η βούληση της τοπικής κοινωνίας παραμένει αταλάντευτη και αντίθετη με τα σχέδια τους. Η τοπική κοινωνία θέλει οριστική λύση για την ανεργία και όχι πρόσκαιρη , θέλει αειφόρο ανάπτυξη και όχι χρεοκοπία μετά από 10 χρόνια, θέλει ένα καλύτερο μέλλον για τις επόμενες γενιές και είναι έτοιμη να αγωνιστεί δυναμικά αν χρειαστεί για να το πετύχει. Άλλωστε οι αγώνες για γη και ελευθερία δεν είναι απλά δίκαιοι, είναι αγώνες που αφορούν την ίδια μας την ύπαρξη. Μπροστά στον κίνδυνο του θανάτου που σπέρνουν οι πολυεθνικές, είμαστε αποφασισμένοι να διακινδυνεύσουμε και τις ζωές μας σήμερα για να μπορούμε να κληροδοτήσουμε αύριο έναν πιο ανθρώπινο κόσμο στα παιδιά και τις μελλοντικές γενιές του τόπου και του πλανήτη.
Εμείς στο δίλημμα «χρεοκοπία της θράκης ή αειφόρος ανάπτυξη» απαντήσαμε. Εσείς ;
